|
|
|
ZESPÓŁ
SZKÓŁ PUBLICZNYCH NR1 W PLESZEWIE
ul.
Szkolna 5
63-300
Pleszew
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Z
PLESZEWA KU NIEPODLEGŁEJ
„Z Pleszewa - ku Niepodległej” to unikatowy projekt edukacyjny, który został
zrealizowany przez Muzeum Regionalne w Pleszewie w porozumieniu z
pleszewskimi szkołami oraz stowarzyszeniami. Inicjatywa pleszewskiego Muzeum
upowszechniająca wiedzę o Powstaniu Wielkopolskim i popularyzująca jego
lokalnych bohaterów uzyskała dofinansowanie ze środków Programu
Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2021 w ramach Programu Dotacyjnego
„Niepodległa”. Program dotacyjny „Niepodległa” wspiera różnorodne działania
przygotowujące do godnego celebrowania setnej rocznicy odzyskania przez
Polskę niepodległości ze szczególnym uwzględnieniem pamięci i tradycji
rodzinnej, lokalnej i regionalnej, wpisanej i tworzącej historię
odradzającego się państwa polskiego. Celem programu jest m.in.
upowszechnianie wiedzy o wydarzeniach związanych z odzyskaniem
niepodległości na poziomie lokalnym i regionalnym, w szczególności poprzez
projekty o charakterze edukacyjnym. Projekt „Z Pleszewa - ku Niepodległej”
był skierowany do uczniów pleszewskich gimnazjów oraz szkół
ponadgimnazjalnych i miał zaktywizować młodzież do samodzielnego zdobywania
wiedzy na temat Powstania, a tym samym kształtować ich postawy patriotyczne
i poczucie dumy z historii własnego regionu. Wzięli w nim udział uczniowie z
Zespołu Szkół Publicznych nr 1, Zespołu Szkół Publicznych nr 2, Zespołu
Szkół Publicznych nr 3, Zespołu Szkół Technicznych oraz Niepublicznego
Liceum Ogólnokształcącego.
Inauguracją projektu był wykład wprowadzający pt. „Sytuacja polityczna w
Wielkopolsce w przeddzień wybuchu Powstania Wielkopolskiego”, który wygłosił
w Muzeum Regionalnym historyk dr Andrzej Szymański. Prelegent nakreślił tło
historyczne i przedstawił najważniejsze wydarzenia, których splot wpłynął na
możliwość wystąpienia zbrojnego Wielkopolan przeciw zaborcy. Przywoływał
również postaci wielkopolskich organiczników: Karola Marcinkowskiego,
Hipolita Cegielskiego czy ks. Piotra Wawrzyniaka, podkreślając ich wkład w
przygotowywanie gruntu pod wystąpienie zbrojne w celu przywrócenia
polskości. Wyliczał także zasługi proboszcza parafii farnej w Pleszewie ks.
Kazimierza Niesiołowskiego, którego aktywność na tym polu jest
bezdyskusyjna.
Następnie uczestnicy projektu wzięli udział w rekonstrukcji walk
powstańczych na Rynku, przygotowanej we współpracy z Drużyną Tradycji 70
Pułku Piechoty w Pleszewie. Z okazji tego wydarzenia do naszego miasta
przyjechali członkowie grup rekonstrukcyjnych z całej Wielkopolski, m.in. z
Krotoszyna, Poznania i Odolanowa. Rekonstruktorzy, ubrani w mundury z czasów
Powstania Wielkopolskiego i wyposażeni w repliki broni, przedstawili scenkę
historyczną zdobycia przez Polaków ratusza w Krotoszynie w 1919 r.
Zwieńczeniem ich działań było zawieszenie flagi narodowej na budynku.
Narrację poprowadził historyk Dominik Wabiński. Rekonstrukcja, w której
wzięli udział również mieszkańcy Pleszewa, zintegrowała społeczność lokalną
wokół wspólnego przeżywania 99. rocznicy odzyskania przez Polskę
niepodległości.
Kolejnym etapem projektu były lekcje tematyczne dla uczestników, które
przeprowadzili w szkołach nauczyciele historii: Magdalena Warszowska-Ptak
(ZSP nr 2), Dominik Wabiński (ZSP nr 1 i NLO), Janusz Waliszewski (ZST) oraz
Krzysztof Czajka (ZSP nr 3). Podczas lekcji młodzież dowiedziała się, jaka
sytuacja panowała na ziemi pleszewskiej na przełomie roku 1918 i 1919 oraz
jakie okoliczności doprowadziły do włączenia się pleszewian w walki
powstańcze. Lekcje tematyczne wprowadziły uczniów do udziału w grze
terenowej pt. „Szlakiem pleszewskich powstańców. Pleszew Kobyla Góra”.
Głównym punktem projektu była bowiem wycieczka edukacyjna do Kobylej Góry w
celu przeprowadzenia tam gry terenowej. Wybór miejsca nie był oczywiście
przypadkowy. Pleszewscy powstańcy wielkopolscy walczyli przede wszystkim w
okolicach Kobylej Góry, Ligoty i Ostrzeszowa pod dowództwem ppor. Feliksa
Pamina i sierż. Antoniego Kozłowicza. Upamiętnieniu tego pierwszego -
wybitnego dowódcy - służy wytyczony w Kobylej Górze Szlak Powstańczy im.
Feliksa Pamina. Podczas wyjazdu młodzież odwiedziła miejsca szczególnie
związane z pleszewskimi powstańcami i obejrzała tablice informujące o
dokonaniach kompanii pleszewskich w walkach z niemieckimi oddziałami
Grenzschutzu. Uczestnicy projektu mieli okazję przemierzyć drogę, którą
przed prawie stu laty maszerowali żołnierze pod dowództwem Feliksa Pamina,
oraz zobaczyć teren zgrupowania, z którego wyruszyli, aby zaatakować oddział
niemiecki stacjonujący w Ligocie. Dziś usytuowany jest tam zalew Blewązka -
miejsce wypoczynku i rekreacji. Z kolei przejeżdżając przez Ligotę, widzieli
pole bitwy, która miała miejsce 15 stycznia 1919 r. i zakończyła się
wspaniałym zwycięstwem polskich oddziałów. Duże wrażenie na wszystkich
zrobił pomnik przy drodze z Marcinek do Mąkoszyc z wyrytym w pniu sosny
krzyżem, upamiętniający postać ks. Wincentego Rudy - zamordowanego przez
żołnierzy Grenzschutzu w odwecie za przegraną bitwę pod Ligotą. Wyrazem
pamięci i hołdu dla naszych przodków był znicz zapalony przez uczestników
wyjazdu na cmentarzu parafialnym w Parzynowie, na którym w 1926 r.
wzniesiono pomnik upamiętniający powstańców wielkopolskich. Przewodnikiem po
miejscach pamięci związanych z powstaniem był historyk Sławomir Mrugalski -
regionalista i jednocześnie pomysłodawca szlaku, który z wielką pasją
opowiadał o minionych wydarzeniach i na każdym kroku podkreślał
niekwestionowany wkład pleszewian w oswobodzenie tych terenów spod władzy
niemieckiej.
Podsumowaniem gry terenowej przeprowadzonej w Kobylej Górze i jednocześnie
podsumowaniem całego projektu był wykład historyka Janusza Waliszewskiego
pt. „Kompanie Feliksa Pamina”. Prelegent uzupełnił historię pleszewskich
kompanii, które w ramach Powstania Wielkopolskiego brały udział także w
walkach o Krotoszyn, Rawicz i Zduny. Historyk podkreślał rolę, jaką Feliks
Pamin odegrał w historii naszego regionu. Ten często niedoceniany dziś
przywódca pleszewskich powstańców zasługuje na pewno na pamięć, czego
dowodem może być symboliczna świeczka zapalona na jego grobie znajdującym
się na cmentarzu przy ul. Kaliskiej w Pleszewie. Na zakończenie wykładu
Dyrektor Muzeum Regionalnego Adam Staszak podziękował wszystkim uczniom, a
także nauczycielom za zaangażowanie w to przedsięwzięcie i udział w nim.
Realizacja projektu „Z Pleszewa - ku Niepodległej” przyczyniła się na pewno
do upowszechnienia, szczególnie wśród młodzieży, wiedzy o zmaganiach
Wielkopolan o polskość ich dzielnicy w okresie pruskiego zaboru oraz wiedzy
o walkach naszych przodków o niepodległość i granice Polski. Mimo upływu
niemal stu lat od wybuchu Powstania Wielkopolskiego, jedynego w pełni
zwycięskiego polskiego powstania, poziom wiedzy o nim jest w naszym
społeczeństwie niestety ciągle zatrważająco niski.
Partnerami projektu, oprócz szkół, były lokalne stowarzyszenia: Polskie
Towarzystwo Historyczne Koło w Pleszewie, Pleszewskie Towarzystwo Kulturalne
i Pleszewskie Towarzystwo Upamiętniania Powstania Wielkopolskiego.
Katarzyna Rutkowska
Koordynator projektu
Muzeum Regionalne w Pleszewie
|
Zespół
Szkół Publicznych nr 1
